کد مطلب:211396 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:122
ارتباط لغت با حدیث
چنانچه گفته شد زمان امام صادق علیه السلام عصر اشاعه ی حدیث در علوم دین و فنون بود و چون لغات در فقه و حدیث و ناسخ و منسوخ و قرائة و روایت وغریب فراوان و بلكه پایه حدیث بر این لغات مشترك المعانی قرار گرفته و لغات غریب المعانی زیاد دارد ناچار امام صادق علیه السلام مفصل بحث لغوی را در تعقیب كار پدر پیش كشید و اول اصحاب و شاگردان را به معانی لغات آشنا فرمود سپس به حدیث و تفسیر پرداخت و خلیل بن احمد فراهیدی متوفی سال 260 - ه روی همین مبانی كتاب «العین» خود را در مفردات عربیه نوشت و مبوب و منظم نمود و شاگردش لیث بن المظفر و رافع بن نصر بن یسار كه والی خراسان بود در آخر عصر امویین آن را تكمیل كرد. [1] .
ابن خلیل به نقل روضات الجنات و سرائر علامه حلی افضل خلق در ادب و ادبیات عربی بود و از ادبا و علمای شیعه امامیه است و از كبار و مقتدایان علوم ادب به شمار می رود. [2] .
و این شعر از او است
الله ربی و النبی محمد صلی الله علیه و آله
حییا الرسالة بین اسباب
ثم الوصی وصی احمد بعده
كهف العلوم بحكمة و صواب
فاق النظیر و لانظیر لقدر
و علا عن الخلان و الاصحاب
بمناقب و مآثر ما مثلها
فی العالمین لعابد تواب
و بنوه اولاد النبی المرتضی
اكرم بهم من شیخة و شباب
و لفاطم صلی علی علیهم ربنا
لقدیم احمد ذی النهی الاواب [3] .
[ صفحه 241]
ابن خلیل به نقل روضات الجنات و سرائر علامه حلی افضل خلق در ادب و ادبیات عربی بود و از ادبا و علمای شیعه امامیه است و از كبار و مقتدایان علوم ادب به شمار می رود. [2] .
و این شعر از او است
الله ربی و النبی محمد صلی الله علیه و آله
حییا الرسالة بین اسباب
ثم الوصی وصی احمد بعده
كهف العلوم بحكمة و صواب
فاق النظیر و لانظیر لقدر
و علا عن الخلان و الاصحاب
بمناقب و مآثر ما مثلها
فی العالمین لعابد تواب
و بنوه اولاد النبی المرتضی
اكرم بهم من شیخة و شباب
و لفاطم صلی علی علیهم ربنا
لقدیم احمد ذی النهی الاواب [3] .
[ صفحه 241]
[1] اخبار النحاة سيرافي ص 38 فهرست ابن نديم ص 63 معجم الادباء ص 222 ج 6 - نزهة الالباء ابن انباري ص 29 - انساب العرب سلمة بن مسلم العوتبي و غيره.
[2] روضات الجنات ص 272 - خلاصه علامه حلي ص 33.
[3] مناقب ابن شهرآشوب ص 21 ج 2 نقل ترجمه از مقاله دكتر سيد مصطفي جواد در رساله ي اشعة من حيات الصادق.